Geçici Hukuk

5275 Sayılı Kanun

5275 sayili kanun 2 15879

5275 sayılı Kanun, hukuk sistemimizde Ceza ve güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun olarak geçmektedir. “Koşullu salıverilme” ile ilgili hükümler bu kanun maddesinde düzenlenmiştir. “Koşullu salıverilme” hakkından yararlanabilmek için mahkumun kurumdaki infaz süresini iyi halli olarak geçirmesi büyük önem taşır. Aksi halde mahkum hakkında koşullu salıverilme hükümlerinin yer aldığı 5275 sayılı Kanun hükümleri uygulanamamaktadır.

Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edilmiş olan mahkumlar, 30 yılını infaz kurumunda çekmeleri halinde koşullu salıverilmeden yararlanabilmektedir.

5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun

Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun, mahkumların koşullu salıverilme durumlarının belirlendiği kanun maddelerinden oluşur. 5275 sayılı Kanun kapsamında düzenlenen koşullu salıverilme hakkından yararlanabilmek için mahkumun infaz süresini iyi halli geçirmiş olması önemlidir. Müebbet hapis cezası almış mahkumlar, yirmi dört yılını, diğer süreli hapis cezasına mahkum edilmiş mahkumlar da cezalarının üçte ikisini infaz kurumunda iyi halli olarak çekmeleri durumunda, 5275 sayılı Kanun kanunda belirtilen koşullu salıverilme durumundan yararlanabilmektedirler.

Koşullu salıverilme için infaz süresinde geçirilmesi gereken süreler, birden fazla ağırlaştırılmış hapis cezasına mahkumiyet kararı verilmesi durumunda otuz altı yıl, birden fazla müebbet hapis cezasına mahkumiyet halinde ise 30 yıl olarak düzenlenmiştir.

5275 Sayılı Kanun 105/a

105/a maddesi, Denetimli Serbestlik yasasının uygulanmasına dair değişiklikleri içermektedir. Yapılan düzenleme sonrasında madde metni şu şekilde değiştirilmiştir:

Hükümlülerin dış dünyaya uyumlarını sağlamak, aileleriyle bağlarını sürdürmelerini ve güçlendirmelerini temin etmek amacıyla, açık ceza infaz kurumunda veya çocuk eğitim evinde bulunan ve koşullu salıverilmesine bir yıl veya daha az süre kalan iyi halli hükümlülerin talebi halinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına, ceza infaz kurumu idaresince hazırlanan değerlendirme raporu dikkate alınarak, hükmün infazına ilişkin işlemleri yapan Cumhuriyet başsavcılığının bulunduğu yer infaz hâkimi tarafından karar verilebilir.

5275 Sayılı Kanun değiştirilmiş hali, denetimli serbestlik uygulanmasına dair değişiklikler yukarıda bahsetmiş olduğumuz maddeyi kapsamaktadır. Bu düzenleme 30 Mart 2023 tarihinden sonra işlenen suçlar için geçerli kılınmıştır. Bu tarihten önce işlenmiş olan suçlarda farklı denetimli serbestlik uygulaması gerçekleştirilmektedir.

Söz konusu tarihten sonra işlenmiş olan suçlara göre hükümlüler, koşullu salıverilmelerine 1 yıl ya da daha az süre kala haklarında iyi halli olduklarına ilişkin cezaevi tarafından rapor düzenlenmesi durumunda denetimli serbestlik kapsamında tahliye edilebilecektir.

Bu kanunda yapılan değişikliklerden önce, maddenin ilgili hükümlerine göre bahse konu olan süre 1 yıl olarak geçerliydi. Fakat eski düzenlemede 6 ay cezaevinde kalma şartı ve Temmuz 2016 tarihinden önce ya da sonra işlene suçlar gibi farklı ayrımlar bulunmaktaydı. Bu kanunda yapılan yeni düzenlemeler ile bu ayrımlar kaldırılarak denetimli serbestlik hükümlerinin uygulanabilmesi için tek bir süre oluşturulmuştur.

Kanun Değişikliği

5275 Sayılı Kanun maddeleri değişikliği ile denetimli serbestlik ve koşullu salıverilme uygulamalarına yeni kıstaslar getirilmiştir. Örnekle açıklamak gerekirse, 4 yıl hapis cezası almış olan bir kişi cezaevine girdiği ilk gün itibarıyla koşullu salıverilmesine 2 yıl kalmış olacaktır. Bu Kanun’un maddelerine göre hükümlünün koşullu salıverilmesi için 2 yıl cezaevinde kalması gereklidir.

Bir Yorum Yap