Zimmet suçu, TCK 248. maddesinde tanımlanmıştır; kamuda görev yapan memur ya da diğer çalışanlar tarafından işlenebilen bir suçtur. Zimmet suçu, kamu görevlisi olarak sadece devlet memurları değil, kamusal faaliyette bulunan kişiler ile de ilgilidir.
Kamu görevlisi terimini ya da unvanını kullanarak, kamu kaynaklarına erişim imkanı bulunanlar suçun kapsamına dahil edilmiştir. Bu sebeple zimmet suçu sadece kamu görevlerini kapsamaz.
Memurlar sınıfının dışında herhangi bir kamu faaliyetinde devleti temsil eden vatandaşlar da zimmet suçu kapsamında yargılanabilir.
Zimmet Suçu Nedir?
Bu suçun tanımı ve işleniş şekli Türk Ceza Kanunu’nun 247. maddesinde şu şekilde tanımlanmaktadır:
“Kamu görevi sebebiyle zilyetliği kendisine verilmiş olan ya da gözetiminde bulunan mallar üzerinde görev sorumluluklarına aykırı biçimde tasarrufta bulunması, söz konusu malları kendisinin ya da ilişkisi olduğu başka birinin zimmetine geçirmesidir.”
TCK 247
Hukuk sistemimizde yer alan düzenlemelere göre zimmet suçu, kamu görevlisi olarak tanımlanan devlet memuru, avukat, bilirkişi gibi pek çok kişi tarafından işlenebilir. Öte yandan kamu görevinde bulunmayan kişiler, zimmet suçu yerine, suç teşkil eden koşulların oluşması halinde hırsızlık ya da görevi kötüye kullanma suçundan yargılanırlar.
Türk Ceza Kanunu’nun 247. maddesinde ifade edilen zimmet suçunun, irtikap ve rüşvet suçları ile karıştırılmaması gerekir. Nitekim irtikap suçu, kamu görevlisini icra ettiği kamu görevinin kendisine sağladığı unvanı kötüye kullanarak mağduru yarar sağlamaya zorlaması ve mağdurun hatasından faydalanmasıdır.
Rüşvet suçu, kamu görevlisinin rüşvet alan kişi konumunda olduğu suçtur. Görevi kötüye kullanma suçu ise, kamu görevlisinin devlet tarafından kendisine verilen görev sorumluluklarına aykırı hareket etmesiyle meydana gelen bir suçtur. Bu tür suçlar ile TCK 247. maddede düzenlenen zimmet suçu arasında bazı temel farklılıklar bulunur.
Mahkeme kararlarıyla bu suç, şikayete bağlı olmayan suçlardan olduğu için, savcılık suçun işendiğini öğrenir öğrenmez soruşturma başlatmak zorundadır.
Zimmet suçuyla ilgili dava zamanaşımı süresi 15 yıldır. Suç işlendiğinin çeşitli şekillerde savcılığa iletilmesinden sonra bu süre içinde soruşturma ve kovuşturma yapılabilmektedir.
Zimmet suçunda şikayetçi sıfatı kamu idaresine aittir; yani zimmet suçunda failden şikayetçi olan taraf kamu idaresi olarak anılır. Bununla birlikte, hukuk sistemimizdeki uygulamaya göre, kamu idaresi zimmet suçundan dolayı ceza davası açıldığında, davaya müdahale edebilmek için talepte bulunarak taraf sıfatını alabilir.
Zimmet Suçunun Cezası Ne Kadar?
Zimmet suçu, mahkeme kararlarına göre suçun en basit haliyle işlenmesi halinde, kamu görevlisinin 5 yıldan az olmamak üzere 12 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacağı hüküm altına alınmıştır. Zimmet suçunun basit halinin cezası 5 yıl ile 12 yıl arasında değişmektedir.
Bunun yanı sıra zimmet suçunun açığa çıkmasını engellemeye yönelik hileli davranışların olması durumunda temel olarak verilen ceza, yarı oranında artırılacaktır. Böylelikle ceza 7,5 yıldan 18 yıla kadar hapis cezası olarak verilecektir.
Avukatın Zimmet Suçu İşlemesi
Avukatların zimmet suçu ile itham edilmesi farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Avukatın icra dosyasından ya da haricen tahsil ettiği parayı zimmete geçirmesi şeklinde işlenebilen bu suçun zimmet suçu kapsamında yargılanabilmesi için kamusal faaliyetlerle bağlantılı olması gerekir.
Ceza Yasası uygulamasında, avukatın kamu görevlisi sayılabilmesi için, kamu adına yürütülen bir hizmetinin bulunması ve Anayasa ile belirlenmiş usullere verişmiş bir siyasal karara dayalı olması gerekmektedir. Avukatların zimmet suçu işlemesinde de suçun niteliğine göre 5 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir.
Bir Yorum Yap