Hedefin risk yönetiminde uzmanlaşmak, şirketinin kar marjını yükseltmek ve maliyetlerini azaltmak mı? O halde bilgilerini geliştirerek “Finansal araçlar nelerdir?” sorusuna düşünmeden yanıt verebilmen gerekiyor. Şirketini büyütmek ve ekonomik fırtınalara karşı her zaman güçlü durabilmek için edinmen gereken temel bilgiler bu yazıda! 

Finansal araçlar, çok sayıda manevra imkanı sunarak bireysel yatırımcıları ve şirketleri rahatlatmakla birlikte belli başlı riskler taşıyor. Şirketinin karşılaştığı riskleri minimize etmek ve portföyünü çeşitlendirip kar marjını yükseltmek amaçlarının başında geliyorsa finansal araçlar konusuna mutlaka hakim olmalısın. Öyle ki finansal araçların doğru yönetimi ile şirketine çok parlak bir gelecek hazırlaman mümkün. O halde “Finansal araçlar nedir ve nelerden oluşur?” sorularına cevap vererek, sana finansal denge ve büyüme fırsatı sunacak yolculuğumuza başlıyoruz! 

1. Finansal Araçlar Nedir?

Finansal araçlar, şirketlerin özkaynaklarını büyütmelerine ya da borç yönetimini kendi finansal büyümesine fayda sunacak biçimde planlamasına olanak sunan bir finans yönetimi çeşitliliğini ifade ediyor. Şirketinin altın, döviz gibi özkaynakları fazla olabilir ya da tahvil, kredi gibi borçlanma yöntemiyle finansal araçlarını zenginleştirme yoluna gidebilirsin. 

Şirketlerin varlıklarını yönetmelerine fayda sunan, yatırım yapmalarına olanak tanıyan ve risk yönetiminde yardım aldıkları hisse senedi, bono, mevduat gibi araçların genel adına finansal araçlar deniyor. Şirketler ya da ticaret yapma vasfına sahip kişiler portföylerini büyütme ve finansal anlamda koydukları hedeflere ulaşmak için finansal araçlardan faydalanıyor. 

2. Finansal Araç Türleri Nelerdir?

Finansal araç türleri genellikle bir değer ya da fiyatı temsil eden sözleşmeler ya da ticari kağıtlar olarak varlık gösteriyor. Finansal araç türlerini şu iki temel başlıkta toplamak mümkün:

• Nakit Enstrümanlar: Değeri piyasa koşullarına bağlı olarak etkilenen, buna göre değer kazanan ya da kaybeden finansal araç türlerine nakit enstrümanlar deniyor. Bunlar borsa üzerinden işlem gören menkul kıymetler olabileceği gibi borçlular ve borç verenler tarafından kararlaştırılan mevduat ve krediler de bu finansal araç türüne örnek gösteriliyor. 
• Türev Araçlar: Bu kategori belirli miktara sahip bir malın, dövizin, finansal göstergenin ya da menkul kıymetin belirli bir tarihte işlem görmesini ve satın alınmasını öngören anlaşmaları içeriyor. Türev araçlar genellikle döviz, menkul kıymetler ve altın benzeri değerli taşlar gibi varlıklardan oluşuyor. Forward İşlemler (Vadeli Alım – Satım İşlemleri), Future İşlemler (Vadeli İşlem Sözleşmeleri), Opsiyon Sözleşmeleri ve Swap Sözleşmeleri belli başlı finansal türev araç çeşitlerini oluşturuyor. 

3. Finansal Araçlar Varlık Sınıfları Nelerdir?

Finansal araçlar varlık biçimleri olarak borca dayalı ve özkaynağa dayalı olmak üzere iki sınıfa ayrılıyor. 

• Borca dayalı finansal araçlar: Şirketlerin sermayelerini geliştirmek, finansal anlamda büyümek için başvurduğu yöntemlerden biri. Tahviller, ipotekler ve krediler bu finansal araç türüne örnek olarak verilebilir. 
• Özkaynağa dayalı finansal araçlar: Bir şirketin yasal mülkiyeti dahilindeki özkaynaklar, özkaynağa dayalı finansal araçları temsil ediyor. Dönüştürülebilir tahviller, adi hisse senedi ve hisse alım hakkı tanıyan finansal araçlar bu türe örnek oluşturuyor. 

4. Finansal Araçların Avantajları

• Şirket kasasında nakit ve benzeri likit varlıkların olması finansal dalgalanmalara karşı güç sağlıyor ve ödeme takvimindeki aksamaların önüne geçiyor. 
• Finansal araçların doğru yönetimi, sermaye akışını iyileştiriyor ve şirketlerin porföylerini zenginleştirmelerini sağlıyor. 
• Finansal araçlar, içerdiği anlaşmalar sayesinde finansal riskleri karşı tarafların risk taşıma kapasitelerine göre dağıtıyor. Risk dağılımı, bu yönüyle şirketlerin ellerini güçlendiriyor.

5. Finansal Araçların Dezavantajları

• Hisse senedi ve tahviller gibi sözleşmelerin bağlayıcılığı nedeniyle şirketler uzun süreler para çekme işlemini gerçekleştiremeyebiliyor. Bu da şirketlerin ani nakit ihtiyaçlarında sorun yaratabiliyor. 
• Borca dayalı finansal araçları fazla kullanmak, şirketlerin uzun süre borç ve faiz sarmalında kalmalarına, bu durumda da özkaynaklarını yeterince büyütememelerine neden oluyor. 
• Tahvil ödemeleri gibi bazı finansal araçların getirilerinin düşük olması alacak-verecek dengesini bozarak şirketleri temerrüde düşme riskiyle baş başa bırakıyor. 

Finansal araçların yanı sıra finans, borsa, güncel ekonomi alanında merak ettiğiniz her konuda bilgi sahibi olabilirsin. Nasıl mı? Finans okuryazarlığını artırmak için hemen linke tıkla ve keşfe devam et!